Karabinki AK w LWP/WP - wyposażenie - elementy składowe kolekcji.

[LARPAK]

Na kanwie tematu odnośnie tego czy Beryl jest egzemplarzem kolekcjonerskim to po wejściu w szczegóły okazało się ile jest elementów do zebrania, które wchodziłyby w skład kolekcji opartej na w/w karabinku.

W związku z czym zacząłem się zastanawiać co jest do skompletowania w przypadku karabinka AK/AKM i jego wersji występujących w LWP i WP.
Jak na razie będzie to opis ogólny, który w miarę czasu rozszerzę o wykazy ukompletowania z instrukcji dla poszczególnej wersji i tak:

1.   Karabinek.
- 7,62 mm pmK – komora frezowana, kolba drewniana,
- 7,62 mm pmK z kolbą metalową składaną (pot. AKS, w naszych instrukcjach ten skrót nie obowiązuje)
- 7,62 mm kbk AKM – komora tłoczona, kolba drewniana,
- 7,62 mm kbk AKMŁ – j.w. + szyna do montażu NSP-3,
- 7,62 mm kbk AKMS – komora tłoczona, kolba metalowa składana,
- 7,62 mm kbk AKMSN – j.w. + szyna do montażu NSPU,
- 7,62 mm kbk AKMSŁ – j.w. + szyna do montażu NSP-3,
- 7,62 mm kbk AKMP – komora tłoczona, kolba drewniana, trytowe przyrządy celownicze (AKMŁP – j.w. + szyna do montażu NSP-3),
- 7,62 mm kbk AKMSP – komora tłoczona, kolba metalowa składana, trytowe przyrządy celownicze (AKMSNP – j.w. + szyna do montażu NSPU, AKMSŁP – j.w. + szyna do montażu NSP-3),
- 7,62 mm kbkg wz. 1960 – komora frezowana, kolba stała drewniana (potocznie zwany AKGN, nazwa zaciągnięta niejako z szyfru/kodu stosowanego w instrukcjach),
- 7,62 mm kbkg wz. 1960/72 – komora frezowana, kolba odłączalna drewniana (wersja desantowa),
- 7,62 mm kbkg AKM wz. 74 – kbk AKM + 40 mm granatnik PALLAD,
- do uzupełnienia: wersje z szyną pod NSP-2, trytowymi przyrządami celowniczymi itd.















2.   Ładownice.
- standardowa na 3 magazynki, parciana,
- j.w. ze skórzaną brązową lamówką,
- biała dla WSW/ŻW

3.   Przybornik.
- w jednej wersji wybijak jest elementem składowym klucza/wkrętaka,
- w drugiej wersji wybijak jest oddzielnym elementem,
- oś do składania opóźniacza (dla AKM, AKMS),
- plastikowy 3-częściowy zestaw do czyszczenia broni,





4.   Olejarka:
- jednokomorowa okrągła,
- dwukomorowa prostokątna.

5.   Pas nośny.
- parciany „sztywny” ze skórzanym paskiem wz. 1958, koloru khaki,
- j.w. z tym, że ma karabińczyk w miejscu skórzanego zapięcia, koloru khaki i czarnego dla MW,
- j.w. z tym, że jest „miękki”, koloru khaki, możliwe iż w kolorze czarnym też występowały.





6.   Magazynki.
- 30 nb metalowy – gładki (AK),
- 30 nb metalowy – żebrowany (AKM)
- 30 nb plastikowy,
- 10 nb metalowy dla „AKGN”.



7.   Bagnety.
- 56H212 – dla AK oraz początkowo kbkg wz. 1960,
- 6H3,
- 6H4.

Bagnety 6H4 zdarzały się z żabką parcianą.



8.   Instrukcje:
- Uzbr. 748/65 - warunki techniczne i rysunki naprawcze dot. naprawy oraz odbioru po naprawie 7,62 mm kbk AK,
- Uzbr. 1215/70 - naprawa 7,62 mm kbk AKM i AKMS 1971 r.
- Uzbr. 1532/74 - DIM 7,62 mm AK, AKM, AKMS, AKGN,
- Uzbr. 2447/86 - instrukcja 7,62 mm kbk AK, AKM, AKMS, AKMŁ, AKGN,
- Uzbr. 2499/87 - naprawa 7,62 mm kbk AK, AKM, AKMS, AKGN 1989 r.,
- Uzbr. 159/61 - Instrukcja piechoty 7,62 mm pistolet maszynowy Kałasznikowa,
- Uzbr. 831/66 - instrukcja/ 7,62 mm karabinek AKM sposoby i zasady strzelania,
- Uzbr. 1341/72 – 7,62 mm karabinek AKMS. Opis i użytkowanie. Sposoby i zasady strzelanie. Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 1475/73 – 7,62 mm karabinek – granatnik wz. 1960 (1960/72). Opis i użytkowanie. Sposoby i zasady strzelania. Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 1880/77 – dwójnóg do 7,62 mm kbk AKM (AKMŁ). Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 2271/83 – podświetlane przyrządy celownicze do 7,62 mm karabinków AK (AKM, AKMS). Uzupełnienie do instrukcji Uzbr. 831/66  Uzbr. 141/72,
- Uzbr. 1094/69 - tłumik PBS-1 do 7,62 mm karabinka AKM, opis i użytkowanie,
- bez sygnatury: „krótka instrukcja o posługiwaniu się 7,62 mm karabinkiem – granatnikiem wz. 1974” – 8 stron, w twardej zielonej oprawie bez opisu na niej,
- bez sygnatury: „the AKMS machine gun; cal. 7,62 mm; service instruction” – 32 strony, pomarańczowa sztywna okładka, język angielski i jedyna sygnatura to ZW-11-431/80.

Do tego dochodzą jeszcze instrukcje celowników noktowizyjnych jak i instrukcje ich napraw itd. To postaram się uzupełnić w najbliższym czasie.

9.   Celowniki:
- NSP-2,
- NSP-3,
- NSPU.

10.   Dodatki.
- śruba PRB-1,
- wyciąg zerwanych łusek,
- rozwiertak (przecieracz do komory gazowej),
- dwójnóg dostawny składany,
- tłumik PBS-1,
- ramię specjalne celownika z suwakiem (do PBS-1),
- nakrętka do strzelania amunicją ślepą,
- przyrząd celowniczy Zsp-9GN (celownik do AKGN z poziomicą),
- celownik CN 70 (AKGN),
- gumowy amortyzator na kolbę (AKGN),
- pokrowiec na karabinek,
- zestaw granatów szkolnych/treningowych (AKGN),
- torba na granaty i wyposażenie (AKGN),
- klucz do przykręcania nasadki (AKGN),
- nasadka do miotania granatów (AKGN),
- torba na granaty do Pallada,
- granaty szkolne/treningowe do Pallada,
- 7,62 mm naboje wz. 43 „szkolne” i „treningowe”.

[LARPAK]

Udało mi się pozyskać instrukcję odnośnie podświetlanych przyrządów lecz do RPK/RPKS, gdzie sygnaturą różnią się tylko o jeden numer i będę próbował pozyskać właściwą instrukcję dla AK. Jednakże zrobiłem przegląd wszystkich posiadanych instrukcji, w których wymienione są pozycje, które zostały uzupełnione lub zamienione przez nowszą publikację.

Lista instrukcji, tym razem chronologicznie z pełnymi nazwami:
- Uzbr. 74/57 – instrukcja uzbrojenia – naprawa 7,62 mm pistoletu maszynowego Kałasznikowa (pmK),
- Szkol. 159/61 - Instrukcja piechoty 7,62 mm pistolet maszynowy Kałasznikowa,
- Uzbr. 748/65 - warunki techniczne i rysunki naprawcze dot. naprawy oraz odbioru po naprawie 7,62 mm kbk AK,
- Uzbr. 831/66 - instrukcja/ 7,62 mm karabinek AKM sposoby i zasady strzelania,
- Uzbr. 1094/69 - tłumik PBS-1 do 7,62 mm karabinka AKM, opis i użytkowanie,
- Uzbr. 1215/70 - naprawa 7,62 mm kbk AKM i AKMS 1971 r.
- Uzbr. 1341/72 – 7,62 mm karabinek AKMS. Opis i użytkowanie. Sposoby i zasady strzelanie. Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 1475/73 – 7,62 mm karabinek – granatnik wz. 1960 (1960/72). Opis i użytkowanie. Sposoby i zasady strzelania. Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 1532/74 - DIM 7,62 mm AK, AKM, AKMS, AKGN,
- Uzbr. 1880/77 – dwójnóg do 7,62 mm kbk AKM (AKMŁ). Uzupełnienie do Uzbr. 831/66,
- Uzbr. 2271/83 – podświetlane przyrządy celownicze do 7,62 mm karabinków AK (AKM, AKMS). Uzupełnienie do instrukcji Uzbr. 831/66 Uzbr. 141/72,
- Uzbr. 2342/84 – 7,62 mm karabinek – granatnik wz. 1974 r. i 40 mm granatnik lekki wz. 1983 r. Opis i użytkowanie,
- Uzbr. 2447/86 - instrukcja 7,62 mm kbk AK, AKM, AKMS, AKMŁ, AKGN,
- Uzbr. 2499/87 - naprawa 7,62 mm kbk AK, AKM, AKMS, AKGN 1989 r.,
- Uzbr. 2536/88 - DIM części sprzętu uzbrojenia (DIM-73) 40 mm granatnik wz. 1974 r. 40 mm granatnik lekki wz. 1983 r. (0128890 – 0129200),

Co do jednej instrukcji nie jestem pewien, a mianowicie:
- Uzbr. 1301/71 – ze względu na to, że jest to pozycja wymieniona w uzupełnieniu do podświetlanych przyrządów do RPK/RPKS, ale może tutaj występować pewna korelacja i nie wiem czy przypadkiem nie odnosi się do AK czy RPK?
To zweryfikuję jeżeli uda mi się dotrzeć do tej publikacji.

Inną ciekawostką jest tutaj fakt, że instrukcja napraw dla pmK posiada sygnaturę wcześniejszą niż instrukcja użytkownika, która została wydana nie przez służbę uzbrojenia, ale szkoleniówkę, gdzie późniejsze już instrukcje wydawane są przez uzbrojenie.

I tutaj robi się nieco ciekawiej ponieważ zastanawiające jest to z czego korzystano - czy jest jakaś publikacja wydana wcześniej przez szkoleniówkę lub uzbrojenie, ale nie ma wzmianki na ten temat czy też korzystano z instrukcji radzieckich?

[LARPAK]

Dwie wersje zęba do mocowania pokrywy komory zamkowej w obsadzie mechanizmu powrotnego:


Dolny wygląda jakby był po remoncie, ale oba karabinki, z których wyciągnąłem mechanizmy powrotne były praktycznie identyczne - żadnych z nich nie był fosfatowany czy parkeryzowany co na ogół oznacza właśnie karabinki po remoncie.

Nie jest to jednostkowy przypadek bo takich wersji zęba do mocowania pokrywy komory zamkowej widziałem w sporej ilości AKMS'ów i to zarówno czarnych jak i właśnie szarych (fosfatowanych/parkeryzowanych) w karabinkach po remoncie jak i nieremontowanych.

[061]

W którymś momencie musieli się przerzucić na to nowsze z występem. Kiedy - trudno powiedzieć. A to stare fosfatowane - mogło być wymienione tylko jako jedna część w Naprawie Bieżącej niekoniecznie w Naprawie Głównej. Dlatego broń jest w oryginalnym wykończeniu a tylko ta część jest pozyskana w innym wykończniu.

[LARPAK]

Nie widać, aby miała przebijane numery - chyba, że zostały zeszlifowane i naniesione nowe.
Nie jest to też część z zestawu remontowego bo te są w oryginalnym wykończeniu.
Możliwe, że jest to część pozyskana z karabinka, który został zezłomowany i ta jedna część została wymieniona, ale takich zarówno czarnych jak i szarych widziałem sporo z występem jak i bez.

W katalogu części z 1975 roku jest jeszcze bez występu.

[061]

Miałem tu właśnie na myśli sytuacje gdzie fabryka albo RWT ze złomowanych pozyskała części z których zrobili "nowe".
Tego raczej nie ma szans się już dowiedzieć. A masz dostęp do kart broni? Może tam będzie napisane gdzie i kiedy był remont. Chociaż jak znam życie to pewnie karty są po remoncie nowe założone. Wtedy zobacz kto i gdzie zakładał kartę bo to będzie znaczyło że tam był remont.

[LARPAK]

Nie, do tych konkretnych nie mam dostępu.
Może coś się spróbuje sprawdzić z innymi bo od kiedy zmieniłem przydział to tam mnie nie pchają do nie mojej roboty.

Z resztą jak znam życie to w karcie pewnie nic by nie było. Chociaż kto wie.

[LARPAK]

Dzisiaj odwiedziłem pewne miejsce i okazuje się, że obecnie remontowane AKM/AKMS i nie tylko przy remoncie po piaskowaniu mają nakładaną powłokę metodą fosforanowania, która jest czarna i łudząco zbliżona do oksydowania.

[LARPAK]

Skrócona instrukcja w języku angielskim oraz opis zawartości skrzyni i sposób konserwacji ze skrzyni AKMS:

[LARPAK]

Kolejna ciekawostka, przynajmniej jak dla mnie bo z taką wersją torby na granaty do 40 mm granatnika PALLAD się nie spotkałem.
Mianowicie jest ona wyposażona w dodatkową "kieszonkę" na jednej z klap - instrukcja nie wyróżnia takowej ani dla granatnika podwieszanego jak i samodzielnego wz. 83 PALLAD-D.

Z tego co wynika z rycin w instrukcji jak i tablic poglądowych to jest to najprawdopodobniej kieszeń na trzon wycioru do granatnika wz. 83 PALLAD-D.
Jednakże można w sieci znaleźć zdjęcia toreb do PALLAD'a w maskowaniu wz. 93, które takowej kieszeni nie posiadają - na innych zdjęciach starszego typu torby również jej nie mają - przynajmniej ja nie znalazłem.

Dla mnie to ciekawostka.
Jakby ktoś pytał to wycior od AKM jest dłuższy od samej torby o jakieś 7 cm więc to nie jest kieszeń na wycior karabinka.
Do tego jeszcze w górnej części kieszeń jest nieco poszerzona właśnie tak jakby miała pomieścić górny "pierścień" trzonu wyciora.

1. Kieszeń zaznaczona kolorem czerwonym:


2. Wyposażenie dodatkowe granatnika:


3. Zdjęcia torby z sieci:
a) w maskowaniu khaki:


b) maskowaniu wz. 93:

[LARPAK]

Takie wydawnictwo wpadło mi w ręce "katalog projektów wynalazczych i nowatorskich IV ogólnowojskowej wystawy wynalazczości i nowatorstwa", a tam kilka ciekawostek m.in. o AK i nie tylko:

[LARPAK]

Wracając nieco do bagnetu dla karabinka AK czyli 56H212/56Ch212 i wspomnianych przeze mnie instrukcjach:
1. Instrukcja z 1956 r. (wyd. 1957) dla 7,62 mm pistoletu maszynowego Kałasznikowa (pmK) nie przewidywała bagnetu:


2. Instrukcja z 1961 r. (wyd. 1961) dla 7,62 mm pistoletu maszynowego Kałasznikowa (pmK) już ów bagnet przewidywała, przy czym wg wikipedii w 1959 roku wprowadzono bagnet 6H3, ale to już AKM i zunifikowanie mocowania:


Podejrzewam, że chodziło tutaj o wyposażenie każdego karabinka w bagnet, aby nie odstawały od wprowadzanych AKM, ale to jest tylko moja teoria.

3. I tutaj wg mnie przydatna informacja, która powinna się przydać w przypadku zakupu bagnetu 56H212/56Ch212 bo w instrukcji sygn. 748/65 "warunki techniczne i rysunki naprawcze dotyczące naprawy oraz odbioru po naprawie 7,62 mm karabinka AK" z 1966 roku określają fabryczną długość bagnetu, a także do jakiej długości mógł być on skrócony w przypadku złamania:



W związku z czym możemy stwierdzić czy mamy w pełni oryginalną sztukę, czy też po remoncie i uszkodzeniu naprawionym przez fabrykę lub odpowiedni zakład remontu czy też zrobił to ktoś samodzielnie jeżeli wymiar "A" jest mniejszy niż 300 mm. Oczywiście jeżeli wymiar jest w zakresie 300 - 320 mm to również mógł to zrobić ktoś samodzielnie, ale mamy też pozostałe wymiary.

[LARPAK]

Jakoś wcześniej nie zwróciłem uwagi na tą tablicę w kontekście całego wyposażenia dodatkowego i ostatnio rzuciło mi się w oczy coś takiego jak "pokrowiec na olejarkę".



Nie przeglądam radzieckich instrukcji do AK/AKM i może to być w sumie przedruk sowieckiej tablicy poglądowej, ale w naszych instrukcjach pokrowiec na olejarkę nie występuje - a przynajmniej ja go tam nie widziałem.
Nie miałem z nim również styczności na żywo, a jeżeli by był to przewinąłby się pewnie nie raz tak jak np. pokrowce z częściami zapasowymi do PK/PKM.

Tablica jest zatwierdzona w 1984 roku - czyli dość późno.

Sprawdzając czy to nie jest pomyłka z innego modelu broni trafiłem na zapis o torbie na olejarkę jako element uzupełnienia wyposażenia 7,62 mm rkm RPK/RPKS, który znajduje się w instrukcji o sygn. uzbr. 1793/76, wyd. z 1976 roku, który jest uzupełnieniem instrukcji o sygn. 995/68.


W instrukcji 1793/76 jest również torba do oświetlacza i olejarki dla 7,62 mm kbw SWD, ale wygląda inaczej niż ta na rycinie z tablicy poglądowej.
Nie ma też wzmianki na temat takiego pokrowca dla AK/AKM i odmian - zarówno w zestawach eksploatacyjnych jak i w instrukcjach.

Instrukcja do RPK/RPKS również nie przewidywała pokrowca:


Zestawy eksploatacyjne to druga połowa lat 70-tych, a tablica z celownikami noktowizyjnymi to pierwsza połowa lat 80-tych więc był czas na poprawę tablicy przed jej wydaniem skoro padła decyzja o rezygnacji z wyposażenia karabinków AK w pokrowiec/torbę na olejarkę jeżeli miała ona być przeznaczona również do RPK.
Do jednego typu broni, który korzysta z części do AK/AKM (wg DIM-73, w którym opisane są części zapożyczone) to dlaczego zrezygnowano z niego dla pozostałych - kwestia kosztów?

[LARPAK]

Kolejny z elementów wyposażenia, które wchodzi w skład AK/AKM i pochodnych, a mianowicie wkrętak do 40 mm PALLAD:


Służy on do wykręcania/wkręcania tulei z gwintem będącej częścią zespołu iglicy.

[LARPAK]

Nie jest to pełna instrukcja, ale skrócone opisy poszczególnych rodzajów broni, gdzie m.in. występuję pmK:
- szkol. 239/65 - instrukcja broń strzelecka pm, rkm, ckm, kbk, kbks, rgppanc, granaty ręczne.

Dodatkowo kolejne szczegóły wyposażenia i różnic jakie można spotkać w polskich AK/AKM...
Rodzaj zapięcia (knopik? nit) w ładownicach oraz przeszycia: